Avrupa Birliği (AB) Enerji Bakanları, 27 Haziran 2022 tarihinde 55’e Uygunluk (Fit for 55) Paketi kapsamında yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği için daha yüksek hedefler üzerinde anlaştı.
14 Temmuz 2021’de ’55’e Uygun’ paketini sunan Avrupa Komisyonu bu paket ile AB’nin iklim ve enerji mevzuat çerçevesini 2050 iklim nötrlüğü hedefi ve 2030 yılına kadar net sera gazı emisyonlarını en az %55 azaltma hedefiyle uyumlu hale getirmeyi amaçlıyor. Buradan hareketle Avrupa Konseyi 27 Haziran 2022 tarihinde ‘55’e Uygunluk’ paketi kapsamında AB’nin iklim geçişinin enerji yönlerini ele alan iki yasama (yenilenebilir enerjiler direktifi ve enerji verimliliği direktifi) önerisine ilişkin genel yaklaşımları kabul etti.
Üzerinde anlaşmaya varılan daha iddialı hedefler, AB’nin 1990 seviyelerine kıyasla 2030 yılına kadar net sera gazı emisyonlarını en az %55 oranında azaltma hedefine ulaşmasında önemli bir katkı sağlayacak. Bununla beraber anlaşmalar, Konseyin Avrupa Parlamentosu ile müzakerelere başlamasının önünü açıyor.
AB, 55’e Uygun paketiyle, 2030 yılına kadar yenilenebilir enerjinin payını 2018’de kabul edilen mevcut hedefin üzerine çıkarmayı planlıyor. Bu bağlamda Avrupa Konseyi içindeki AB üye ülkeleri, Komisyonun AB yenilenebilir enerji direktifinin gözden geçirilmesi önerisine ilişkin ortak tutumları (genel yaklaşım) konusunda anlaştı. Bu çerçevede Konsey, 2030 yılına kadar toplam enerji karışımında yenilenebilir kaynaklardan elde edilen enerjinin %40’ını içeren bağlayıcı bir AB düzeyinde hedef belirlemeyi kabul etti.
Diğer yandan mevcut AB düzeyindeki hedef en az %32’di. Bu bağlamda üye devletlerin, yeni hedefe toplu olarak ulaşmak için 2023 ve 2024’te güncellenecek olan entegre ulusal enerji ve iklim planlarında (national energy and climate plans/ NECPs) belirlenen ulusal katkılarını artırmaları gerekecek. Buna ilave olarak birleşmenin daha yavaş olduğu sektörlerde yenilenebilir enerjilerin entegrasyonunu ilerletmek için Konsey, sektöre özgü daha iddialı hedefler ve önlemler üzerinde de anlaştı.
Konsey, ulaşım sektörüne sağlanan yenilenebilir enerjilerin payında 2022’de %0,2, 2025’te %1 ve 2030’da %4,4 olmak üzere gelişmiş biyoyakıtlar için bağlayıcı bir alt hedef belirledi ve bu yakıtlar için çift sayım eklenmesini entegre etti. Taşımacılıkta biyolojik kökenli olmayan yenilenebilir yakıtlar (çoğunlukla yenilenebilir hidrojen ve hidrojen bazlı sentetik yakıtlar) ile ilgili olarak Konsey, bir çarpanın eklenmesiyle de %5,2’ye tekabül eden %2,6’lık bir gösterge niteliğinde alt hedef üzerinde anlaşmaya vardı.
Konsey, endüstri için yenilenebilir enerji kullanımında yıllık ortalama %1,1’lik bir artış için gösterge niteliğinde bir hedef belirledi. Ayrıca, endüstride kullanılan hidrojenin %35’inin 2030 yılına kadar biyolojik kökenli olmayan yenilenebilir yakıtlardan ve 2035 yılına kadar %50’sinin gelmesi gerektiğine karar verdi.
Diğer yandan Konsey, 2030’da binalarda en az %49 yenilenebilir enerji payı için gösterge niteliğinde bir hedef belirledi.
Konsey, Mayıs 2022’de Komisyon tarafından önerilen RepowerEU planının önceliklerine uygun olarak yenilenebilir enerji projeleri için hızlandırılmış izin prosedürlerini dahil etti.
Avrupa Konseyi, 2030 yılına kadar AB düzeyinde enerji tüketimini nihai enerji tüketimi için %36 ve birincil enerji tüketimi için %39 azaltmayı kabul etti. Bu bağlamda nihai enerji tüketimi için AB düzeyinde %36’lık azalmanın ana hedefi bağlayıcı olacak.
Diğer yandan Konsey, tüm üye devletlerin, üye devletler tarafından 2023 ve 2024’te güncellenecek entegre ulusal enerji ve iklim planlarında belirledikleri gösterge niteliğindeki ulusal katkılar ve yörüngeler yoluyla genel AB hedefine ulaşılmasına katkıda bulunacaklarını da kabul etti. Konsey ayrıca nihai enerji tüketimi için enerji tasarrufu hedefinin kademeli olarak artırılması konusunda da anlaştı.
Konsey, yalnızca sanayi sektöründe fosil yakıt yakma teknolojileriyle gerçekleştirilen enerji tasarruflarının, usulüne uygun olarak gerekçelendirilen ve enerji denetimleriyle teyit edilen durumlarda, hedefe yönelik hesaplamaya eklenmesi olasılığını dahil etti.
Ayrıca Konsey, kamu sektörü için yürürlüğe girdikten dört yıl sonra bağlayıcı olacak, toplu taşıma veya silahlı kuvvetler hariç tutulduğunda her yıl en az % 1,7 veya alternatif olarak her yıl en az % 1,9 oranında enerji tüketiminde azalma sağlamaya yönelik özel bir yükümlülüğü kabul etti.
Veri merkezlerinin enerji tüketiminin şeffaflığına ilişkin de bir hüküm ekleyen Konsey, veri merkezlerinden 2024’ten itibaren her yıl enerji tüketimleri hakkında bilgi yayınlamalarını isteyecek. Bu bağlamda Komisyon, veri merkezlerinin enerji tüketimine ilişkin bilgileri derleyen kamuya açık bir AB veri tabanı oluşturacak.
Fransa’nın Enerji Geçişinden Sorumlu Bakanı Agnès Pannier-Runacher, üye devletlerin bu iki öneri üzerinde anlaşmalarının, küresel ısınmaya karşı mücadelede ileriye doğru atılmış büyük bir adımı işaretettiğinin altını çizdi. Pannier-Runacher şunları söyledi: “ Büyük bir yenilenebilir enerji dağıtımı ve enerji tasarrufunda önemli çabalar yoluyla enerji sistemlerimizi karbondan arındırmak, iklim hedeflerimize ulaşmak için çok önemlidir. Ayrıca, Ukrayna’daki savaş bağlamında enerji için Rusya’ya olan bağımlılığımızı azaltmamıza da yardımcı olacaktır.”