Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde yapılan değişiklik ile jeotermal ve doğal mineralli sularda idare payı ödeme vadesi değişti.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın “Jeotermal Kaynaklar Ve Doğal Mineralli Sular Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği” 11 Mart 2021 tarihli, 31420 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Bakanlık, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) ve diğer bağlı, ilgili veya ilişkili kurum ve kuruluşlarından arama ruhsatı talep edilen alanla ilgili ihtiyaç duyulacak görüşleri almak ve mevcut hakları da göz önünde bulundurmak suretiyle değerlendirme yaparak, başvurunun uygunluğunu en geç otuz gün içerisinde değerlendirecek.
Bakanlık tarafından başvurunun uygun olduğunun değerlendirilmesi halinde, önceden ruhsata bağlanmış kısımlar varsa, bloke alanı kısmı ile birlikte çıkarılarak geride kalan ve uygun olan alan için arama ruhsatı verilebileceği idareye bildirilecek. Bakanlıkça arama ruhsat başvurusunun uygun olmadığının değerlendirilmesi halinde idare tarafından arama ruhsatı verilemeyecek.
Birbirine karşılıklı en yakın kenarları arasındaki mesafe 1000 metreden az olan alanlara ruhsat verilmeyecek. İdare, Bakanlık tarafından aramalara açık olduğu belirlenen alan için arama ruhsatı verilmesine ilişkin kararını en geç 15 gün içinde vererek, sonuç ile ilgili olarak müracaat sahibine yazılı tebligat yapacak. Ayrıca sayaçların denetimine yönelik idare gerek gördüğünde resen denetim yapabilecek. Öte yandan doğrudan ve/veya dolaylı olarak seralarda, elektrik üretimi ve konut ısıtmasında kullanıldığı tesislerde gayrisafi hasılatının yüzde bir tutarında idare payı her yıl haziran ayı sonuna kadar idareye ödenecek.
Akışkanın; doğrudan ve/veya dolaylı olarak kaplıca ve benzeri termal tesisler ile ısı enerjisinin kullanıldığı kurutma, soğutma, balık yetiştiriciliği vb. diğer tesislerde; kullanılan yıllık toplam ısı enerjisi değeri ve reenjeksiyon durumu dikkate alınarak Ek-15 tablodaki, doğal mineralli sular ile jeotermal kökenli gazların doğrudan ve/veya dolaylı olarak kullanıldığı tesislerde ise Ek-16 tablodaki hesaplama yöntemine göre belirlenen tutarda, idare payı bir sonraki yılın Nisan ayı sonuna kadar beyan edilerek, haziran ve eylül aylarında iki eşit taksitte idareye ödenecek. İdare payının belirlenmesi için Ek-15 ve Ek-16 tablolardaki hesaplama parametrelerini karşılayacak nitelikteki sayaçlar, akışkanı kullananlar tarafından takılacak.
Yıllık ödenmesi gereken idare payının belirlenmesi için takılacak sayaçlar; bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay içerisinde faaliyete geçirilecek. Sayacın olmadığı söz konusu süre için veya sayaç arızasının haklı sebeplerle giderilemediği durumlarda, ölçülebilen dönemlerin ortalaması alınarak beyan verilecek.
Konut ısıtması, sera ısıtması, elektrik üretimi, termal vb. gibi birden fazla faaliyet yürüten ruhsat sahipleri ve/veya akışkanı kiralayanlar, idare paylarını, faaliyet alanlarına göre ayrı ayrı öder. Ruhsat sahibi tarafından jeotermal akışkanın kiralandığı durumlarda, idare payı, jeotermal akışkanı kiralayan kullanıcı tarafından ödenecek.
Sıcaklık ve debinin sağlıklı ölçülemediğinin idare tarafından tespit edildiği tesislerde, bu değerler idarece belirlenecek. Belirlenen değerler tesisin fiilen çalıştığı dönemler göz önünde bulundurularak idare payı hesaplamasında kullanılacak.
Akışkanın; doğrudan ve/veya dolaylı olarak kaplıca ve benzeri termal tesisler ile ısı enerjisinin kullanıldığı kurutma, soğutma, balık yetiştiriciliği vb. diğer tesislerde, reenjeksiyon uygulaması yapılması durumunda, reenjeksiyona karşılık gelen idare payı yüzde 30 indirimli ödenecek.
Tahsil edilen tutarın beşte biri, idare tarafından, kaynağın bulunduğu büyükşehirlerde ilçe belediyesi olmak üzere ilgili belediye veya köy tüzel kişiliğine on iş günü içinde ödenecek. Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları idare payından kalan kısmı genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere İçişleri Bakanlığı merkez muhasebe birimi hesabına aktaracak.