Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) Başkanı Dolf Gielen; Covid-19 sonrası enerji dönüşümünde hatırı sayılır bir ilerleme kaydedileceğini söyledi.
IRENEC 2020’de gerçekleştirdiği “Enerji Dönüşümünde 2020 Küresel Enerji Durumu ve Etkileyen Faktörler” konulu sunumunda Gielen, Covid-19 sonrasına dair değerlendirmelerde bulundu. “Enerji dönüşümü konusunda bir ‘kazan-kazan’ durumu yaratacağız.” diyen Gielen, bir yandan istihdam ile ilgili aktivite oluştururken diğer yandan da uzun dönem çevre hedefinin başarıya ulaşacağını söyledi.
Covid-19’un etkilerinin değişik yakıtlar üzerindeki etkisinin farklı olduğuna dikkat çeken Gielen “Yenilenebilirler büyümeye devam ederken; fosil yakıt kullanımının oldukça düştüğünü görüyoruz. Bunun bütün yıla nasıl bir etki yapacağını bilmiyoruz. Yıllık bazda nasıl bir sonuç verecek tam bilemesek de şimdilik yüzde beş ila 10 arası gibi görünüyor. Örneğin Avrupa’da doğal gaz ve petrol fiyatlarında düşüş yaşandı. Kömürde de bazı fiyat düşüşleri gördük. Koronavirüs öncesi başlayan bu düşüşler, kriz ile iyice kötüleşti.”
Covid 19’un elektrik piyasalarında da ilginç etkilerinin olduğunu ifade eden Gielen sözlerini şöyle sürdürdü: “Avrupa’da elektrik üretim ve tüketimi, mayıs ayında önceki yıla kıyasla yüzde 10 düştü. Ancak değişik üretim fonları üzerindeki etki, çok farklı. Yenilenebilir elektrik üretimi yüzde sekizden fazla artış gösterirken; kömür ve doğal gaza bağlı üretim, yüzde 20-30 azaldı. Bu değişik etkiler nedeniyle yenilenebilirin toplam elektrik üretimindeki payı, geçen ay yüzde 48’e çıktı. Neredeyse Avrupa’daki tüm elektriğin yarısı.”
Bu nisan ayında yayımlanan Global Renewables Outlook: Energy Transformation 2050 Raporu’na atıfta bulunan Gielen, koronavirüsün daha uzun vadede iklim nedeniyle hem tedarik hem de tüketici üzerinde etkisinin olacağına dikkat çekti.
Enerji üretimine bakıldığında birkaç yıldır yenilenebilirlerin, kapasite ilavesinde fosil ve nükleer üretimi geçtiğini belirten Gielen; yenilenebilirlerin payı, kapasite ilavesinde yüzde 70’ten fazla. Yenilenebilir enerjide dönüşümün neredeyse başarıldığını vurgulayan Gielen, bunun sebebini ise şöyle açıkladı: “Çevre politikaları da bunda rol oynuyor ama en önemli sebep, son 10 yılda yenilenebilir enerjide inanılmaz değerleme gördük, üretiminin maliyeti önemli derecede düştü. Bu nedenle yenilenebilirler enerji üretimi için çoğu pazarda en ekonomik seçim hâline geldi.”
Enerji sektöründe önemli bir ilerleme kaydedilse de bunun daha fazlasının lazım olduğunu vurgulayan Gielen, daha fazla solar PV ve rüzgâr kapasitesinin eklenmesi gerektiğini söyledi.
Geçen ay yenilenebilirlerin fazla büyüdüğünü hatırlatan Gielen, bu durumun da teknik büyümenin mümkün olduğunu gösterdiğini söyledi. Elektriğin payının, nihai enerji kullanımında dünya çapında artması gerektiğini vurgulayan Gielen, “Bugün yüzde 20 olan oran, yüzde 50’ye çıkmalı. Bu çok önemli. Bir kere çevreyi temizliyor çünkü elektriğin doğrudan emisyonu yok. Yenilenebilir üretirseniz emisyon, daha da azalıyor. Aynı zamanda elektrik kullanımı verimliliği çok arttırıyor.”