Uluslararası Enerji Ajansı’nın (International Energy Agency / IEA) yeni analizine göre yenilenebilir enerji kaynaklarının ve elektrikli araçların rekor düzeyde yaygınlaşması sayesinde fosil yakıtların yakılmasından kaynaklanan küresel karbon emisyonları bu yıl %1’den az artacak.
Mevcut enerji krizinin etkileriyle ilgili endişelere rağmen, fosil yakıtların yakılmasından kaynaklanan küresel karbon emisyonlarının bu yıl %1’in biraz altında artmasını bekliyor. IEA’nın dünyanın dört bir yanından gelen verilere dayandırdığı yeni analizine göre enerjiden kaynaklanan küresel karbon emisyonlarının bu yıl 300 milyon tona yakın bir oranda artışla 33,8 milyara çıkması bekleniyor. Bu da Covid-19 pandemisinin tetiklediği ekonomik krizden kaynaklanan hızlı küresel toparlanmanın sonucu olarak 2021’deki yaklaşık 2 milyar tonluk sıçramadan çok daha küçük bir artışa işaret ediyor. IEA’ya göre bu yılki artış; hava yolculuğunun pandemi düşük seviyelerinden toparlanmasıyla birlikte, elektrik üretimi ve havacılık sektörü tarafından yönlendiriliyor.
Ayrıca IEA, dünya çapında yenilenebilir enerji teknolojilerinin ve elektrikli araçların (EV’ler) ana dağıtımları olmasaydı, bu yıl küresel CO2 emisyonlarındaki artışın çok daha büyük olacağının altını çizdi. Analize göre güneş PV ve rüzgar, 2022’de küresel yenilenebilir elektrik üretiminde 700 terawatt-saatten (TWh) fazla bir artışa öncülük ediyor. Bununla beraber IEA, bu artış olmadan küresel karbon emisyonlarının bu yıl 600 milyon tondan fazla olacağını söyledi.
Diğer yandan güneş ve rüzgarın hızlı bir şekilde dağılımı, yenilenebilir enerji üretimindeki büyümenin üçte ikisini oluşturacak şekilde ilerliyor. Bununla beraber yıldan yıla artan küresel hidroelektrik üretimi, yenilenebilir enerjide beklenen büyümenin beşte birinden fazlasına katkı sağlıyor.
Analize göre Avrupa Birliği’nin karbon emisyonları, kömür emisyonlarındaki artışa rağmen bu yıl düşüşe geçecek. Diğer yandan Avrupa kömür kullanımındaki artışın ise geçici olması öngörülüyor. Bununla beraber 2023’te yaklaşık 50 GW kapasite ekleyeceği tahmin edilen yeni yenilenebilir projelerden oluşan güçlü bir boru hattına sahip olması bekleniyor. Diğer yandan Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinin ardından dünyanın doğal gaz kullanımının azalması ve bunun da 2022’de CO2 emisyonlarında yaklaşık 40 milyon tonluk bir azalmaya yol açması öngörülüyor.
IEA Başkanı Fatih Birol şunları söyledi: “Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin tetiklediği küresel enerji krizi, birçok ülkenin, Rusya’nın piyasadan alıkoyduğu doğal gaz arzının yerini almak için diğer enerji kaynaklarını kullanma mücadelesine yol açtı. Cesaret verici haber şu ki; güneş ve rüzgar boşluğun çoğunu dolduruyor, kömürdeki artış nispeten küçük ve geçici görünüyor. Bu, karbon emisyonlarının bu yıl bazı insanların korktuğundan çok daha az hızlı büyüdüğü ve hükümetlerin politika eylemlerinin enerji ekonomisinde gerçek yapısal değişikliklere yol açtığı anlamına geliyor. Bu değişiklikler, son aylarda dünya çapında ilerleyen büyük temiz enerji politikası planları sayesinde hızlanmaya hazırlanıyor.”