Son 10 yılda yenilenebilir enerjinin geliştirilmesinde önemli sonuçlar elde eden ve şimdilerde Rusya’nın işgal ettiği Ukrayna’da 11 Mart 2022 itibarıyla yenilenebilir enerji tesislerinin yarısı yıkılma tehdidi altında bulunuyor.
Ukrayna Yenilenebilir Enerji Birliği’ne göre (the Ukrainian Association of Renewable Energy/ UARE) yenilenebilir enerji santrallerinin kurulu gücünün %47’si aktif çatışmaların yaşandığı bölgelerde yer alıyor. Bu da Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle yenilenebilir enerji santrallerinin yarısı için tehdit oluşturuyor.
Ukrayna Yenilenebilir Enerji Birliği’ne göre göre halihazırda Ukrayna’daki rüzgar çiftliklerinin %89’u aktif düşmanlıkların devam ettiği bölgelerde ve %9’u da bu bölgelerin yakınında bulunuyor. Bununla beraber çiftliklerinin yarısından fazlası da kapanmış durumda.
Ayrıca, zemine monte edilen %37, çatı veya cephe güneş enerjisi tesisatlarının %35’i ve biyokütle santrallerinin %48’i de aktif düşman bölgelerinde yer alıyor. Bununla beraber bu tesislerin sırasıyla %34’ü, %19’u ve %42’si de komşu bölgelerde bulunuyor.
Diğer yandan UARE’ye göre biyogaz ve küçük hidroelektrik santrallerde (HES) durum biraz daha iyi. Bu bağlamda biyogaz tesislerinin %29’u; küçük hidroelektrik santrallerinin %16’sı aktif düşman bölgelerinde bulunuyor.
Ukrayna Yenilenebilir Enerji Birliği’ne göre son 10 yılda Ukrayna’nın yenilenebilir enerji sektöründeki toplam yatırımları 12 milyar doları buluyor. Bununla beraber Rus askeri işgalinin bir sonucu olarak, sermaye yatırımında 5,6 milyar doları aşan varlıklar şu anda aktif düşmanlık bölgelerinde bulunurken; 3,6 milyar dolar değerindeki ek tesisler ise aktif düşmanlıkların yaşandığı bölgelere bitişik alanlarda yer alıyor. Buna göre, 3.970 MW’tan fazla yenilenebilir enerji santrali kapasitesi, tam veya kısmi yıkım tehdidi olan yakın alanlarda bulunuyor. Ayrıca, halihazırda yüksek bir yıkım tehdidinin olduğu veya bazı istasyonların zaten imha edildiği aktif düşmanlıkların bitişiğindeki alanlarda ise 2.400 MW’tan fazla yenilenebilir kapasitesi mevcut.
Tüm bu gelişmelerin ışığında UARE, sermaye yatırımının maliyeti, üretim kapasitesinin, iletim hatlarının, ekipmanın, Ukrayna’daki yenilenebilir enerji çalışanlarının sağlık ve yaşamlarının telafi edilmesinin maliyeti göz önüne alındığında, Ukrayna yenilenebilir enerji sektörü, uluslararası mahkemelerde Rus işgalcilerden tazminat talep edeceğinin altını çizdi.