YEK-G sisteminin işleyişi ve kullanılan terminolojiye ilişkin açıklamalarda bulunan EPİAŞ; yenilenebilir üretim tesislerinin her 1 MWh’lik enerji üretimlerine karşılık bir adet YEK-G Belgesi oluşturarak, üretici hesabına aktardığını söyledi.
Enerji Piyasaları İşletme A.Ş.(EPİAŞ), Türkiye’nin Yenilenebilir Enerji Sertifikalandırma Sistemi YEK-G’nin sistem işleyişi nasıl gerçekleşecek? sorusuna sosyal medya hesabından videolu yanıt verdi.
YEK-G sistemine katılımın gönüllük esasına dayandığını belirten EPİAŞ, EPDK lisanslı üretim ve tüketim tedarik şirketlerinin katılım için EPİAŞ’a başvurabildiğini belirtti. Bu çerçevede EPİAŞ kayıt işlemlerini takiben YEK-G sistemi kayıt veri tabanında kullanıcı adına hesap oluşturuyor. Yenilenebilir üretim santrali olan katılımcıların hesapları ilgili yenilenebilir üretim tesisleri ile ilişkilendiriliyor.
Yenilenebilir enerjinin kimlik kartı olan YEK-G Belgesi, üretilen enerjinin kaynak türü ile belirlenen çevresel değerini ve niteliklerini gösteren elektronik belgedir. Üreticilerin başvurusunu takiben EPİAŞ, yenilenebilir üretim tesislerinin her 1 MWh’lik enerji üretimlerine karşılık bir adet YEK-G Belgesi oluşturarak, üretici hesabına aktarıyor. YEK-G Belgeleri yenilenebilir enerji üretim miktarı dikkate alınarak ihraç ediliyor.
İhraç edilenYEK-G Belgeleri sistemde hesabı bulunan sistem kullanıcıları arasında ticarete konu olabiliyor. Ticarete konu olan YEK-G Belgelerinin sistem kullanıcılarının hesapları arasında devrine ise transfer adı veriliyor.
Üretim ve tedarik lisansı sahibi piyasa katılımcıları kendi aralarında ikili anlaşma yoluyla sağlanabilen enerjiden bağımsız olarak da YEK-G Belgesi ticareti yapabiliyor.
YEK-G sistem kullanıcıları tüketicilerine ilişkin yenilenebilir enerji tedarikini doğrulamak amacıyla EPİAŞ’a itfa bildiriminde bulunur. YEK-G belgelerinin kullanım işlemini ifade eden itfa bildirimini takiben EPİAŞ, itfa belgesi düzenleyerek nihai tüketici ile paylaşılması için tedarikçiye gönderir. Yeşil enerji kullanan her bir tüketici EPİAŞ’ın geliştireceği ve EPİAŞ web sitesinde yer alacak EPİAŞ YEK-G Belgesi Doğrulama Portalı’ndan itfa numarası ile birlikte YEK-G Belgelerini doğrulayabilir. Adına itfa bildirimi gerçekleştirilmiş bir tüketici için aynı tüketim dönemine ilişkin olarak başka bir tedarikçi tarafından itfa bildirimi gerçekleştirilemez.
Tüketicilerin kullandıkları yenilenebilir enerjinin kaynağı hakkında bilgilendirilmesine ise ifşa adı veriliyor. Son tüketici YEK-G Belgesi aracılığıyla ilgili tüketim döneminde yenilenebilir enerji kullandığını iddia, ispat ve garanti edebilir.
YEK-G Belgeleri ilişkili oldukları enerjinin üretim dönemi bitiş tarihinden itibaren 12 ay boyunca geçerli oluyor. Zaman aşımı nedeniyle belgelerin geçerliliğini yitirmesine ilga adı veriliyor ve geçerlilik süresi dolan YEK-G Belgeleri, yeniden başka bir işleme konu edilemiyor.
YEK-G Sisteminde kayıt, ihraç ve itfa kuruluşu görevlerini yerine getirecek olan EPİAŞ organize YEK-G piyasasını da işletecek. Sayaç ölçüm kuruluşu olarak görevlendirilen TEİAŞ ve EDAŞ ise verileri EPİAŞ’a iletecek. Bununla beraber
YEK-G sisteminin tüm süreçleri ve piyasa işletimi EPDK’nın kontrolü ve denetimi ile gerçekleşecek.