Germanwatch, NewClimate Institute ve Climate Action Network (CAN) tarafından geliştirilen İklim Değişikliği Performans Endeksi 2021 (Climate Change Performance Index/ CCPI), 7 Aralık’ta yayımlandı. 2005’ten günümüze dünya genelinde 57 sera gazı yayan ülkenin derecelendirildiği indekste Türkiye, 42’nci sırada yer aldı.
İklim krizinin etkilerini azaltmak için, Paris Anlaşması’nda kararlaştırıldığı üzere küresel ısınmanın 1,5 ° C ile sınırlandırılması gerekiyor. Bağımsız bir izleme aracı olarak CCPI, Paris Anlaşması’nın uygulama aşaması hakkında bilgi vermede öncü role sahip. Bugün yayımlanan CCPI’a göre anketteki ülkelerin hiçbiri, Paris Anlaşması hedefleriyle uyumlu bir yol izlemiyor.
Türkiye, listede 42. sırada yer alıyor. Sera gazı emisyonları ve enerji kullanımı kategorilerindeki “zayıf” puanı ve iklim uzmanlarının iklim politikası performansı için verdiği “çok zayıf” puanı ile Türkiye’nin zayıf yönleri bir önceki yılla benzerlik gösteriyor.
Endekste Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, iklim eyleminde karışık bir tablo ile karşımıza çıkıyor. Bu bağlamda İskandinav AB ülkeleri, Portekiz ve AB, nispeten iyi göstergelerle endekste üst sıralarda yer alırken; Macaristan, Polonya ve Çek Cumhuriyeti blok içindeki iklim ilerlemesi konusunda geride kalanlar olarak öne çıkıyor. Genel sıralamada ise AB, geçen yıl 22’nci sıradan bu yıl 16’ncı sıraya yükseldi.
Birleşik Krallık beşinci; Hindistan onuncu ve AB endekste yüksek puan alırken; G20 ülkelerinin büyük çoğunluğu sıralamada geride kalıyor. Endekte G20 ülkelerine bakıldığında: ABD 61., Suudi Arabistan 60., Kanada 58., Avustralya 54., Güney Kore 53. ve Rusya 52. Bu ülkelerin performansları “çok düşük” kategorisinde değerlendiriliyor.
İsveç dördüncülüğü koruyarak iklim korumada uluslararası lider olmaya devam ediyor. Onu; beşinci sırada Birleşik Krallık ve altıncı sırada Danimarka izliyor.
Listede; Portekiz 25. sıradan 17. sıraya ve Yeni Zelanda 37.sıradan 28.sıraya yükseldi. Bu ülkeler, en hızlı yükselen ülkeler olarak gösteriliyor.
Altı sıra birden yükselen Japonya ise 51. sıradan 45. sıraya yükselse de “düşük” kategoride yer aldı. Öte yandan en fazla düşüş gösteren ülkeler ise şunlar: Slovenya 44.sıradan 51.sıraya; İspanya 34.sıradan 41.sıraya; Belçika 35.sıradan 40.sıraya ve Yunanistan 28.sıradan 34.sıraya düştü. Bu ülkeler performansı en fazla düşen ülkeler olarak endekste yer aldı.
Gelişmekte olan ülkelere bakıldığında ise ilk on arasında üç ülke yer alıyor. Bu bağlamda Fas yedinci; Şili dokuzuncu ve Hindistan onuncu olarak endekste yer alıyor.
Trump yönetimindeki son yılında ABD, ikinci defa Suudi Arabistan (60.) altında son sırada (61.) yer aldı. ABD “düşük” olarak nitelendirilen yenilenebilir enerji kategorisi dışındaki dört kategorinin tamamında, tablonun en altında ve “çok düşük” kategorisinde yer aldı. ABD aynı zamanda Avustralya ve Cezayir ile birlikte ulusal ve uluslararası iklim politikaları kategorisinde de “çok düşük” notu aldı.
Germanwatch, NewClimate Institute ve Climate Action Network (CAN) tarafından geliştirilen CCPI, 2005 yılından bu yana ülkelerin iklim koruma performanslarının analizini sağlıyor. Endeks, objektif emisyon göstergelerine, yenilenebilir enerji ve enerji kullanımına, ayrıca kendi ülkelerinden yaklaşık 300 uzmanın ulusal ve uluslararası politika değerlendirmesine dayanıyor. CCPI’nin benzersiz iklim politikası bölümü, ülkelerin Paris Anlaşması hedeflerine ulaşmaya yönelik politikaları uygulamadaki ilerlemesini değerlendiriyor.
CCPI 2021’de toplamdaküresel sera gazı emisyonlarının yüzde 90’ından fazlasını oluşturan57 ülkenin ve Avrupa Birliği (AB)’nin iklim koruma performansını değerlendirip, karşılaştırıldı. Standartlaştırılmış kriterleri kullanan CCPI, 14 gösterge ile dört kategoriye (Sera Gazı Emisyonları; genel puanın yüzde 40’ı; yenilenebilir enerji, toplam puanın yüzde 20’si; enerji kullanımıtoplam puanın yüzde 20’sini ve iklim politikası ise toplam puanın yüzde 20’sini oluşturuyor.