Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretim tesislerinde yerli aksam kullanımının desteklenmesini amaçlayan Yerli Aksam Yönetmeliği, Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yayımlanan “Yerli Aksam Yönetmeliği” 28 Mayıs 2021 tarihli 31494 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yerli Aksam Yönetmeliği; yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretim tesislerinde yerli aksam kullanımının desteklenmesi amacıyla, söz konusu tesislerde kullanılan aksamlara uygulanacak yerli katkı fiyatlarına ilişkin usul ve esasları kapsıyor.
Yönetmeliğe göre; Yerli aksam destek fiyatından (YADF) faydalanmak isteyen başvuru sahibine ait elektrik üretim tesislerinde kullanılacak aksamların/bütünleştirici parçaların planlanan imalat programları, başvuru sahibi tarafından Bakanlığa sunulacak.
YADF’den faydalanmak isteyen başvuru sahibine ait elektrik üretim tesislerinde kullanılacak aksamların/bütünleştirici parçaların imalat yerlerine ilişkin denetimler, başvuruya esas tüm aksamlar/bütünleştirici parçalar için YADF’den faydalanmadan önce yerli aksam tespit heyeti tarafından yapılabilecek. Bununla beraber yerli aksam tespit heyeti, gerek görmesi halinde aksamların/bütünleştirici parçaların alt bileşenlerinin üretildiği imalatçıları da denetleyebilecek.
YADF’den faydalanmak isteyen başvuru sahibine ait elektrik üretim tesisinde inşaat ve/veya montaj yapılması sırasında toprak veya su altında kalacak olan ya da dışarıdan marka, model/seri no ve cinsi bilgisi tespiti sonradan yapılamayacak şekilde kapalı hale getirilmesi gereken aksamlar/bütünleştirici parçalar varsa, tesis inşa edilmeden veya montajı bitmeden yerinde denetimi yapılmak üzere, bu durum başvuru sahibi tarafından Bakanlığa sunulacak.
Bakanlığın imalat süreçleri ile elektrik üretim tesislerinde inşaat ve/veya montaj yapılması sırasında yerinde denetim yapamadığı durumlarda, ilgili aksamın/bütünleştirici parçanın kullanıldığı her bir üniteye, seri imalat olması durumunda en az bir üniteye ait olmak üzere; marka, model/seri no ve cinsi bilgisini içerecek şekilde fotoğraf, video vb. araçlar yardımıyla oluşturulan imalat ve elektrik üretim tesisi montaj sürecine ait rapor, başvuru sahibi tarafından Bakanlığa sunulacak.
YADF’den faydalanmakta olan başvuru sahibi modernizasyon, yenileme ve değişim işlemlerinde aksamın/bütünleştirici parçanın imalat sürecini ve elektrik üretim tesisine montajını başlangıç aşamasında Bakanlığa bildirmekle yükümlü olacak. Aksi takdirde başvuru sahibi, ilgili aksam/bütünleştirici parça için YADF’den faydalandırılmayacak. YEKDEM Yönetmeliği kapsamında işlem yapılması ve ödenmiş tutarların faizi ile birlikte geri ödenmesini teminen EPDK’ya bildirilecek.
Bakanlık veya yerli aksam tespit heyeti, başvuru ile ilgili olarak gerekli gördüğü her türlü bilgi ve belgeyi aksam/bütünleştirici parça imalatçısından ve/veya başvuru sahibinden talep edebilecek.
Başvuru sahibi, talep edilen teknik ve idari tüm bilgi ve belge, gerekli personel, araç, gereç, inceleme, test ve kontrol olanakları ile aksam/bütünleştirici parça imalatçısında ve elektrik üretim tesisinde can, mal ve saha emniyetini ilgili mevzuata uygun olarak sağlamakla yükümlü olacak. Diğer yandan Bakanlık, bu Yönetmelik kapsamında yürütülen iş ve işlemler için bir başka kurum/kuruluşu görevlendirebilecek. Ancak, Bakanlığın görevlendirdiği kurum/kuruluşlar söz konusu faaliyeti bir başka kurum/kuruluş aracılığıyla yaptıramayacak.
30 Haziran’dan önce işletmeye giren ve YADF’den faydalanmak isteyen Santraller için YADF, bütünleştirici parçanın aksam içindeki oranı, aksam içinde yerli imal edilen bütünleştirici parçanın sayısı ve dolar/cent cinsinden santrale kilovatsaat başına verilen yerli katkı fiyatının birlikte hesaplanmasıyla oluşacak.
30 Haziran sonrası devreye girecek santraller için YADF ise ilgili listede belirtilen tesis türlerine göre düzenlenen aksamın puanı, aksamın sayısı ve ilgili tesis için düzenlenen Türk Lirası /kuruş cinsinden santrale kilovatsaat başına verilen yerli katkı fiyatının birlikte hesaplanmasıyla belirlenecek.