İnsan kaynaklı iklim değişikliği nedeniyle Everest Dağı’nın en yüksek buzulu, her yıl birkaç on yıllık buz birikimini kaybettiği noktaya ulaştı.
Maine Üniversitesi (University of Maine / Umaine) liderliğindeki uluslararası araştırma ekibine göre Everest Dağı’nın en yüksek buzulunda insan kaynaklı iklim değişikliği nedeniyle erime ve süblimleşme, her yıl birkaç on yıllık birikimin kaybolduğu noktaya ulaştı.
Araştırma sonuçlarının yer aldığı Nature Portfolio Journal Climate and Atmospheric Science dergisinde yayınlanan makaleye göre Everest Dağı’nın en yüksek buzulunda her yıl birkaç on yıllık buz birikimi kayboluyor.
Çalışma, karla kaplı yüzeylerin sağladığı kritik dengeye ve kar örtüsünün süblimasyondaki değişiklikler ve iklim eğilimleri tarafından yönlendirilen yüzey erimesi nedeniyle tükenen yüksek dağ buzul sistemlerinde kayıp potansiyeline işaret ediyor. Bununla beraber araştırmacılar makalelerinde, Everest’in en yüksek buzulunun bu hassas denge için bir nöbetçi görevi gördüğünü ve Dünya’nın çatısının bile antropojenik kaynaklı ısınmadan etkilendiğini gösterdiğini belirtti.
Diğer yandan araştırmacılar, dünyanın en güneşli noktalarından olan ve deniz seviyesinden yaklaşık 7.906 metre yükseklikte bulunan South Col Buzulundaki önemli buz kütlesi kaybının zamanlamasını ve nedenini araştırdı. Bu bağlamda ekip; 10 metre uzunluğundaki bir buz çekirdeğinden ve hava istasyonlarındaki verileri, fotogrametrik ve uydu görüntüleri ile diğer kayıtları analiz etti. Bunun sonucunda da buzulun kar yığınından buza dönüştüğü, güneş ışınımını yansıtma yeteneğini kaybettiği ve bunun sonucunda hızlı erime ve artan süblimleşme ile sonuçlandığı için yılda yaklaşık 2 metre suya yaklaşan çağdaş incelme oranlarını tahmin ettiler. Araştırmacılar, buz kütlesinin yüzeyde oluşum sürecinden 80 kat daha hızlı eridiğini ve çeyrek yüzyılda buzulun yaklaşık 55 metre inceldiğini ortaya koydu.
Araştırmacılar, bölgedeki genel yüzey buz kütlesi kaybının artmasının 1950’lerden bu yana iklim değişikliği tarafından tetiklenmiş olabileceğini ve yükselen hava sıcaklıkları ile artan süblimasyon olabileceğini belirtti. Diğer yandan iklim değişikliğinin buzul üzerindeki etkileri, 1990’ların sonlarından bu yana en yoğun olmuştu.
UMaine İklim Bilimcileri Mariusz Potocki ve Paul Mayewski’ye göre en yüksek buzulların yok olma hızında, Everest Dağı keşif gezileri daha fazla maruz kalan ana kayanın üzerine tırmanıyor olabilir. Bu da önümüzdeki on yıllarda kar ve buz örtüsü incelmeye devam ederken potansiyel olarak tırmanmayı daha zor hale getirebilir.