Çekya, Rus nükleer enerji şirketi Rosatom‘u “Dukovany Nükleer Enerji Santrali Yeni Ünite İnşası” ihalesine katılacaklar firmalardan listesinden çıkardı.
Çek hükümeti, Rosatom’u milyarlarca Euro’luk Dukovany Nükleer Enerji Santrali Yeni Ünite İnşası ihalesinin dışında bıraktığını açıkladı. Karar, Prag’ın Rus gizli servisini 2014 yılında Çek topraklarında patlama düzenlemekle suçladığı için diplomatların iki ülkeden karşılıklı olarak ihraç edilmesi sonrasında alındı.
Çekya Sanayi ve Ticaret Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Karel Havlicek yaptığı açıklamada Rosatom’dan güvenlik değerlendirmesi için belge sağlamasının istenmeyeceğini söyledi.
Diğer yandan Fransız EDF, Güney Kore firması Korea Hydro & Nuclear Power (KHNP) ve Amerikan Westinghouse, ülkenin güneyinde bulunan Dukovany Nükleer Enerji Santrali Yeni Ünite İnşası için ihale yarışına devam ediyor. Yaklaşık 6 milyar Euro’luk ihalenin kazananı, gelecek ekim ayında yapılacak olan parlamento seçimlerinden sonra açıklanacak.
Rosatom yaptığı açıklamada, Çek Cumhuriyeti’ndeki Dukovany nükleer santralini genişletme ihalesinden Rosatom ‘un dışlanmasının iki ülke arasında karşılıklı yarar sağlayan iş birliğinin geliştirilmesini teşvik etmeyen, pazar karşıtı, politik olarak motive edilmiş bir karar olduğunu söyledi. Rosatom açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Nükleer endüstrideki son 65 yıllık iş birliğinde, Çek ortaklarımızla birlikte, bugüne kadar ülkenin enerji güvenliğini verimli ve güvenli bir şekilde sağlayan altı nükleer santral kurduk. Aynı zamanda Çek şirketleri, VVER reaktörleri için hem bileşenlerin hem de ekipmanların üretilmesi ve bunları dünya çapındaki Rosatom tesislerine tedarik etme konusunda benzersiz bir uzmanlık elde etti.
Rusya’nın teklifinde, milyarlarca Euro değerinde sözleşmeler içerebilecek olan Dukovany nükleer enerji santrali genişletme projesi projesine yüzlerce Çek ve Avrupalı şirketin dahil edilmesi öngörülüyordu. Bu nedenle, Rosatom ‘u ihalenin dışında bırakarak, Çek makamları kendi ulusal endüstrilerini bir kenara itiyorlar.
Çek makamlarının bu kararından üzüntü duyuyoruz çünkü Rusya ve Çek nükleer endüstrileri, yalnızca Çek Cumhuriyeti’nde değil, üçüncü ülkelerde de ortak çalışma yoluyla karşılıklı yarar sağlayan bir ortaklığın geliştirilmesi için ciddi beklentilere sahipti.”
50’den fazla ülkede faaliyet gösterdiklerinin altını çizen Rosatom, nükleer enerji ilişkilerinin siyaset dışı olması gerektiğinden de altını çizdi.