Türkiye’de çatı üstü güneş enerjisi santrali (GES) potansiyelinin en az 120 GW’lık bir kapasiteye işaret ettiğini belirten son Ember raporuna göre çatılardaki potansiyel Türkiye’nin toplam elektrik tüketiminin yüzde 45’ini karşılayabilir.
Ember’in yeni çalışmasında, Türkiye’nin çatı üstü GES teknik potansiyeli, deprem sonrası afet bölgesi ilan edilen 11 il dışındaki 70 ile ait yüksek çözünürlüklü uydu görüntüleri analiz edilerek hesaplandı ve çatılar panel kurulumuna uygunluklarına göre sınıflandırıldı.
Bu bağlamda çalışmada, her bir çatının bulunduğu lokasyondaki optimal açılarla üretim potansiyeli ile birlikte çatı türüne göre uygulanan düzeltme faktörleri de dikkate alındı. Çatı üstü güneş enerjisi potansiyeli en az 120 GW’lık bir kapasiteye işaret ederken, elde edilen yıllık çatı GES elektrik üretimi potansiyeli, 148 TWh ile Türkiye’nin 2022 yılı toplam elektrik tüketiminin yüzde 45’ine denk geliyor.
Rapora göre çatılarda kurulacak olan GES’ler, konutların elektrik tarifelerinde verilen finansal teşviklerden 3,6 milyar dolar tasarruf sağlayabilecek ve maliye politikaları açısından da kritik rol oynayacak. Bununla beraber çatıların enerji dönüşümünün ve ekonomik kalkınmanın aktif bir parçası olması için uygun politikaların geliştirilmesi daha da önem kazanıyor.
Çalışma kapsamında hesaplanan toplam 120 GW’lık çatı tipi GES potansiyelinde nüfus açısından en büyük üç il İstanbul (10,4 GW), Ankara (10,1 GW) ve İzmir (9,3 GW) olarak öne çıktı. Diğer yandan düz çatılar genellikle sanayi tesislerinin çatıları olduğu için nüfus açısından kalabalık olmamasına rağmen, Kocaeli (2,5 GW), Manisa (3,1 GW) ve Tekirdağ (1,9 GW) gibi sanayileşmiş iller düz çatı potansiyelinde büyük illerin hemen ardında yer aldı.
Ember Bölge Lideri Ufuk Alparslan rapora ilişkin şu değerlendirmede bulundu: “Dünyada uygulanan enerji dönüşümü politikalarında baktığımızda önceliğin çatılara verildiğini görüyoruz. Güneşte iddialı hedefleri olan Türkiye’nin çatıları, mevcut güneş kurulu gücünün on katına yakın bir potansiyel barındırıyor. Mevcut çatılardaki potansiyele ek olarak Türkiye’de her yıl on binlerce yeni bina inşa ediliyor, deprem bölgesinin yeniden inşası nedeniyle bu sayı daha da artacak. Yeni binalara ve kamu binalarına panel yükümlülüklerinin getirilmesi ile belediyelerin uygun apartman binası çatı alanlarını ihale etmesi hem enerjideki hedeflere ulaşmamızı hem de kişilerin kendi elektriklerini ucuza üretmesini sağlayabilir.”