Ukrayna’daki gelişmeleri yakından izleyen Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (the International Atomic Energy Agency / IAEA), Ukrayna’nın kendilerine Kiev’de vurulan radyoaktif atık bertaraf tesisinde herhangi bir hasar veya radyoaktif salınım belirtisinin olmadığını ve Zaporijya(Zaporizhzhia) Nükleer Santrali’ne (nuclear power plant /NPP) yakın ilerleyen Rus askeri güçlerinin oraya girmediğini doğruladığını söyledi.
Nükleer enerji reaktörlerinin emniyeti ve güvenliğine özel olarak odaklanan IAEA, Ukrayna’daki gelişmeleri yakından izliyor. Muadili ile sürekli temas halinde olan IAEA, Ukrayna’daki durum hakkında düzenli güncellemeler yapıyor. Bu bağlamda IAEA, Ukrayna Devlet Nükleer Düzenleme Müfettişliği’nin (The State Nuclear Regulatory Inspectorate of Ukraine / SNRIU) füzelerin bir gecede Kiev’deki bir radyoaktif atık bertaraf tesisini vurduğunu ancak binada herhangi bir hasar veya radyoaktif salınım belirtisi olmadığını söylediğinin bilgisini verdi. Ayrıca SNRIU’nun 27 Şubat 2022 tarihinde kendilerine yaptığı açıklamada hem tesisle olan iletişiminin hem de bölgedeki radyasyon izleme sisteminin sabah saatlerinde restore edildiği bilgisini verdiğini de vurguladı. Diğer yandan IAEA, SNRIU’nun, yerinde radyoaktif izlemenin sonuçlarını yakında almayı beklediğini de sözlerine ekledi.
Yapılan açıklamada olayın gerçekleşmesine ilişkin şu bilgilere yer verildi: “Olay, SNRIU’nun kuzeydoğudaki Kharkiv şehri yakınlarındaki bir atık tesisindeki elektrik transformatörünün hasar gördüğünü söylemesinden bir gün sonra yaşandı. Yine herhangi bir radyoaktif salınım raporu yoktu.”
Diğer yandan 27 Şubat’ta Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, IAEA’ya Rus askeri güçlerinin, Ukrayna’nın doğusundaki Zaporizhzhia Nükleer Santrali’ne yakın ilerlediğini bildirdi. 28 Şubat’ta operatörden alınan ek bilgiler ise Rus kuvvetlerinin saha yakınında faaliyet gösterdiğini ancak oraya girmediğini doğruladı.
Bu bağlamda, IAEA Genel Müdürü Rafael Grossi, tesisin güvenliğini veya güvenliğini tehdit edebilecek herhangi bir askeri veya diğer eylemden kaçınılması gerektiğini vurguladı. Grossi şunları söyledi: “Ukrayna’daki gelişmeleri çok yakından ve ciddi endişelerle, özellikle de çatışmanın ülkenin nükleer tesislerinin emniyeti ve güvenliği üzerindeki potansiyel etkisini yakından takip etmeye devam ediyorum. Nükleer santrallerin hiçbir şekilde riske atılmaması son derece önemlidir.Ukrayna’daki nükleer tesislerin karıştığı bir kaza, halk sağlığı ve çevre için ciddi sonuçlar doğurabilir.”