Nükleer Düzenleme Kanunu Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanun kapsamında Nükleer Teknik Destek Anonim Şirketi (NÜTED A.Ş) kurulurken; radyoaktif atıkların bertarafı ise TENMAK’ın sorumluluğuna verildi.
Nükleer Düzenleme Kanunu 8 Mart 2022 tarih ve 31772 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanun; barışçıl kullanım ilkesi esas alınarak, nükleer enerji ve iyonlaştırıcı radyasyona ilişkin faaliyetlerin yürütülmesi sırasında çalışanların, halkın, çevrenin ve gelecek nesillerin iyonlaştırıcı radyasyonun olası zararlı etkilerinden korunmasına yönelik uygulanması gereken ilke ve esaslar ile tarafların sorumluluklarını, bu faaliyetler üzerinde düzenleyici kontrol yetkisini haiz Nükleer Düzenleme Kurumu‘nun (NDK) yetki ve sorumluluklarını ve nükleer hadiselerden kaynaklanan nükleer zararlar hakkındaki hukuki sorumluluğu belirlemeyi amaçlıyor. Ayrıca nükleer enerji ve iyonlaştırıcı radyasyona ilişkin faaliyetler ve bu faaliyetlerle ilgili kişi, tesis, cihaz ve maddeler bu kanun kapsamında yer alıyor.
Diğer yandan bu kanun ile NDK’nın görevlerini yerine getirirken ihtiyaç duyacağı her türlü analiz, danışmanlık, gözetim, inceleme, araştırma, muayene, test, kontrol, eğitim ve sertifikalandırma gibi teknik destek hizmetlerini sağlamak amacıyla bir milyon TL başlangıç sermayesi ile Nükleer Teknik Destek Anonim Şirketi (NÜTED A.Ş) kuruldu. NDK’nın uygun bulması durumunda NÜTED, üçüncü kişilere yurt içinde ve yurt dışında hizmet verebilecek. Bununla beraber yurt içinde ve yurt dışında şirket kurma, kurulu bulunan şirketlere ortak olma veya hisselerini devralma hususları ile ilgili düzenlemeleri yapmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Kanuna göre radyoaktif atıklar, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK ) tarafından bertaraf edilecek. Bu bağlamda sahipsiz radyoaktif madde tespit edildiği takdirde TENMAK, ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yaparak gerekli tedbirleri alarak, bertaraf dâhil gerekli iş ve işlemleri yürütecek.
Ayrıca geçerli bir yetkiye sahip olunmaksızın yürütülen bir faaliyet sırasında kullanılan radyoaktif maddelere ilişkin iş ve işlemler veya üretilen radyoaktif atıkların yönetimi, Kurumun bildirimi üzerine, tüm masrafları ilgili kişiye ait olmak üzere TENMAK tarafından yapılacak. Diğer yandan radyoaktif atıkların ve kullanılmış yakıtların güvenli olarak yönetimi, serbestleştirme ve salıma ilişkin usul ve esaslar ile sahipsiz radyoaktif maddelere ilişkin hususlar Kurum tarafından yönetmelikle belirlenecek.
TENMAK, yetkilendirilen kişilerin görüşlerini de alarak, radyoaktif atıkların ve kullanılmış yakıtların yönetimine ilişkin ulusal radyoaktif atık politikası ve stratejisinin belirlenmesine esas Ulusal Radyoaktif Atık Yönetim Planı Taslağını, sonu (0) ve (5) ile biten yılların sonuna kadar hazırlayarak Bakanlığa sunacak. Bakanlık da Kurumun görüşünü alarak Ulusal Radyoaktif Atık Yönetim Planını belirleyecek.
Ayrıca bu kanun kapsamı dışında yürütülen bir faaliyet sonucunda radyoaktif kirliliğe maruz kalmış alanların çevresel iyileştirmesine ilişkin iş ve işlemler Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından Kurum ile iş birliği yapılarak yürütülecek. Bu alanlarda ortaya çıkan radyoaktif atıkların yönetimi TENMAK tarafından yapılacak.