OECD ve Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) hükümetlerin, yıllık fosil yakıtları desteklemek için harcanan yarım trilyon Dolar’ın bir kısmını düşük karbonlu enerji de dahil olmak üzere sürdürülebilir yatırıma yönlendirmek için tarihsel olarak düşük petrol fiyatları fırsatını kullanmaları gerektiği görüşünde.
OECD ve IEA tarafından yapılan 77 ekonominin analizine göre, fosil yakıt üretimi ve tüketimine yönelik hükümet desteği, 2019 yılında 478 milyar Dolar olarak gerçekleşti. Düşük petrol fiyatları, hükümetlerin son kullanıcılar için enerji maliyetlerini daha az sübvanse etmek anlamına geldiği için 2018 yılına göre genel bir düşüşe işaret ederken; veriler 44 gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerde fosil yakıt üretimi için doğrudan ve dolaylı destekte yüzde 38’lik bir artış gösteriyor.
“Fosil yakıtların sübvanse edilmesi kamu parasının verimsiz kullanımıdır ve sera emisyonlarını ve hava kirliliğini kötüleştirmeye hizmet eder.” diyen OECD Genel Sekreteri Angel Gurria, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bugün en büyük endişemiz Covid-19 kriziyle ekonomileri ve toplumları desteklemek olmalı, ancak bu fırsatı sübvansiyonlarda reform yapmak ve kamu fonlarını insanlara ve gezegene en iyi şekilde fayda sağlayacak şekilde kullanmak zorundayız.”
Analizde; G20 ülkelerinin 2009 yılında verimsiz fosil yakıt sübvansiyonlarını kademeli olarak kullanımdan kaldırma sözü verdiği hatırlatılarak; “Tüketimi teşvik etmenin yanı sıra fosil yakıt sübvansiyonları, düşük gelirli hane halklarını hedeflenen faydalara kıyasla desteklemenin etkisiz bir yoludur ve daha fazla yakıt ve enerji kullanan daha zengin hane halklarını destekleme eğilimindedir.” ifadelerine yer veriliyor. Ayrıca, kömür, petrol ve gazı desteklemek için harcanan paranın, sürdürülebilir enerji altyapısı, araştırma ve iş eğitimine yatırılabileceğinin altı çiziliyor.
42 ülkede son kullanıcı fiyatlarını yapay olarak düşük tutan hükümet müdahalelerinin IEA analizi, 2019 yılında tüketim sübvansiyonlarının büyük ölçüde düşük piyasa fiyatları nedeniyle 120 milyar Dolar düştüğünü ortaya koyuyor.
Fosil yakıt sübvansiyonlarının Covid-19 krizinden sürdürülebilir bir iyileşme elde etmek için engel olduğunu belirten IEA Başkanı Dr. Fatih Birol sözlerini şöyle sürdürdü: “Bugünün düşük fosil yakıt fiyatları ülkelere tüketim sübvansiyonlarını aşamalı olarak kaldırma fırsatı sunuyor. Hükümetler, istihdamı artırmaya, daha iyi ve daha dayanıklı bir gelecek planlamaya çalıştıkça, kirletici ve verimsiz teknolojileri tercih eden piyasa çarpıklıklarından kaçınmak esastır.”
IEA, fosil yakıt fiyatları ve Covid-19 tarafından katalize edilen kullanımdaki düşüşün, 2020 yılında tüketim sübvansiyonlarını 180 milyar Dolar’a indireceğini öngörüyor. Petrol ve gaz üretiminden elde edilen gelirler, üretici ekonomilerindeki kamu maliyesi üzerindeki baskının hafifletilmesi için sübvansiyon reformlarını önemli hâle getiriyor.