Türkiye’nin 2020 doğal gaz yatırım planı, 1,1 milyar TL

Türkiye doğal gaz dağıtım şebekesi, 2019 yılında yüzde altı büyürken; toplam doğal gaz tüketimi 45 milyar m³ oldu.

GAZBİR 2019 Yılı Doğal Gaz Dağıtım Sektör Raporu‘na göre, Doğal gaz dağıtım firmaları tarafından 2019 yıl sonu itibarıyla toplam 52 milyar TL şebeke yatırımı gerçekleşirken; şebeke yatırımı da 1,1 milyar TL oldu. Gerçekleştirilen yatırımlar ile doğal gaz dağıtım şebekesi yüzde altı büyüdü. 2020 yılı için toplam 1,1 milyar TL yatırım planı bulunuyor.

Konut ve Sektörel Bazlı Tüketim

Türkiye’nin doğal gaz tüketimi, 2019 yılında 2018 yılına kıyasla yüzde sekiz azalarak 44,9 milyar m³ oldu. 2019 yılında santrallerde elektrik üretim amacıyla tüketilen doğal gaz miktarı ise geçen yıla kıyasla yüzde 38 azalarak, 11,2 milyar m³‘e geriledi. Bu miktar, son beş yıldaki en düşük tüketim olarak gerçekleşti. Sanayide tüketilen doğal gaz miktarı ise 2018 yılına göre yüzde üç artışla 12,4 milyar m³ ‘e yükseldi. Konutlarda tüketilen doğal gaz ise geçen yıla kıyasla yüzde 15 artarak 14,5 milyar m³‘e yükselerek şimdiye kadar tüketilen en yüksek seviyeye ulaştı.

2019 yılında sektörel bazda en fazla tüketim, yüzde 32 pay ile konutlarda olurken; sanayide toplam tüketimin yaklaşık yüzde 28’i; elektrik santrallerinde ise yüzde 25’i gerçekleşti. Resmi dairelerin ve ticarethanelerin yer aldığı hizmet sektöründe ise toplam tüketimin yüzde 10’u gerçekleşti. Petrol rafineleri, elektrik ve ısı santralleri ve diğer enerji sektörü tüketicilerinin yer aldığı enerji sektörünün 2019 yılındaki doğal gaz tüketimi, 2018 yılına kıyasla yüzde 15 artarak toplamda yüzde 4,1’lik paya sahip oldu.

2019 yılında konutlarda doğal gaz tüketimi, 2018 yılına kıyasla yüzde 15 artarak 14,5 milyar m³ oldu. 2015-2019 yılları arasında toplam konut tüketimi, ortalama yüzde sekiz oranında arttı. (2018 yılında konut tüketimi bir önceki yıla kıyasla yüzde beş azaldı.) Konut abone sayısı ise aynı dönemde yüzde sekiz artış gösterdi.

Fiyatlandırma

2019 yılında ısınma amaçlı doğal gaz kullanan tüketiciler, ortalama yıllık bin 700 TL doğal gaz faturası ödedi. 2019 yılında ısınma amaçlı doğal gaz kullanan haneler, kömür ile ısınan hanelere göre ortalama bin 315 TL; elektrik ile ısınan hanelere göre ortalama 4 bin 535 TL daha az fatura ödedi. Isınma ihtiyacını LPG ve elektrik ile gideren konutlar ise doğal gaza kıyasla yüzde 35 daha fazla ısınma harcaması yaptı.

Son üç yılda ısınma amaçlı kullanılan yakıt türlerinin fiyatları (Doğal gaz, kömür, fuel-oil, elektrik ve LPG) ortalama yüzde 41 arttı. Doğal gazın fiyat artışı ortalamanın altında kalarak önceki yıllarda olduğu gibi 2019 yılında da en hesaplı yakıt türü oldu.

Doğal Gaz ve Çevre

Elektrik üretim santrallerinde tüketilen doğal gaz miktarı, son beş yıllık dönemde ortalama yüzde 10 azaldı. Santrallerin 2019 yılı tüketim miktarı bir önceki yıla kıyasla yüzde 38 azaldı. Doğal gaz fiyatlarında yapılan güncellemeler ve geçtiğimiz yıllara kıyasla artan yağış miktarı ve devreye giren yenilenebilir enerji santralleri, bu düşüşün temel nedenleri oldu. Sanayide tüketilen doğal gaz miktarı ise son beş yıllık dönemde ortalama yüzde üç azaldı.

Kömür ve diğer yakıtlara kıyasla temiz ve çevreci olan doğal gaz ile Türkiye hava sahası her geçen yıl daha da temizleniyor. 2019 yılında Türkiye’de konut kaynaklı karbon salınımı 72,5 milyon tondur. Doğal gaz kullanan hanelerin toplam karbon salınımı, 32,5 milyon ton olurken; kömür ve diğer yakıt kaynaklarını kullanan hanelerin karbon salınımı, 40 milyon civarındadır. Hanelerde kömür yerine doğal gaz kullanımı ile son üç yılda toplam 93,3 milyon ton emisyon tasarrufu sağlandı. 2019 yılında Türkiye genelinde konutlarda doğal gaz kullanımı ile 33,1 milyon ton karbon salımı tasarrufu sağlandı. Yapılan yatırımlar sonucu Türkiye’nin tüm illerinde doğal gaz kullanılmaya başlanmasıyla T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Hava Kalite İndekslerine göre şehir merkezlerinde hava kalitesi artış gösterdi. Türkiye’nin en fazla aboneye sahip ilk üç ili olan İstanbul, Ankara ve İzmir’de hane başı ortalama 1,8 ton karbon salımı tasarrufu sağlandı.

2020 Yılı Türkiye doğal gaz talebinin, 46 milyar m³; 2020 yılı toplam doğal gaz abone sayısının 17,2 milyon; 2020 yılı toplam yatırım tutarının 1,1 milyar TL ve 2020 yılında arz sağlanması planlanan yerleşim yeri sayısının da 36 olması bekleniyor.