Enerji altyapısı, hızla büyüyen bir nüfusa ayak uydurmak için mücadele eden Afrika Boynuzu’nda bu engel IEA’nın Büyük Afrika Boynuzu’ndaki Temiz Enerji Geçişleri raporuna göre enerji verimliliği ve yenilenebilir teknolojilerin daha güçlü bir şekilde konuşlandırılmasıyla aşılabilir.
Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı (International Energy Agency /IEA), Büyük Afrika Boynuzu’ndaki Temiz Enerji Geçişleri (Clean Energy Transitions in the greater Horn of Africa) hakkındaki yeni raporunu yayımladı. IEA bu yeni rapor ile Cibuti, Eritre, Etiyopya, Kenya, Somali, Güney Sudan, Sudan ve Uganda olarak tanımlanan Afrika Boynuzu bölgesindeki sekiz ülkeye odaklanıyor. Bu bağlamda rapor, temiz enerji geçişlerini hızlandırmak için yollar öneren rapor, bölgedeki enerji eğilimlerini analiz ediyor. Ayrıca, enerji erişimini, enerji sektörünün gelişimini ve daha temiz enerji kaynaklarına geçişi hızlandırmak için politikayla ilgili en iyi uygulamaları da vurguluyor. Bununla beraber rapor, temel politika önerilerini içeriyor ve politika yapıcıların gelecek için temiz, uygun maliyetli ve verimli enerji sistemleri tasarlamasına yardımcı olabilecek fırsatları tanımlıyor.
Rapora göre, hızla büyüyen bir nüfusa ayak uydurmak için mücadele eden Afrika Boynuzu’ndaki enerji altyapısı, bölgenin canlı ekonomileri için enerji verimliliği ve yenilenebilir teknolojilerin daha güçlü bir şekilde konuşlandırılmasıyla en iyi şekilde üstesinden gelinebilecek zorlu engel yarattı. Bununla beraber bölgedeki ülkeler, yetersiz hizmet alan nüfuslara elektriğe erişimi genişletmek için yenilikçi çözümler bulabileceklerini ve rüzgar ve güneş enerjisi için yeterince kullanılmamış büyük bir potansiyele sahip olduklarını zaten gösterdiler. IEA’nın yeni raporuna göre, bu hedeflere ulaşmak için destekleyici politikalar, daha iyi düzenleyici çerçeveler, bölgesel işbirliği ve uluslararası mali yardım gerekiyor .
IEA Genel Müdür Yardımcısı Mary Burce Warlick şunları söyledi: “Büyük Afrika Boynuzu, dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden bazılarına ev sahipliği yapıyor, ancak enerji altyapısı ayak uyduramazsa potansiyeli risk altında.”
Rapora göre bu sekiz ülkedeki enerji tüketimi son on yılda yılda % 3 artsa da bölge enerjiden yoksun kalmaya devam ediyor. Bölgede 140 milyon insanın elektriğe erişiminin olmadığının vurgulandığı rapor, modern enerji talebinin çoğunun; büyük ölçüde ulaşım için petrol ürünleri ile haneler ve sanayide elektrik yoluyla karşılandığına dikkat çekiyor.
Rapora göre bölgenin enerji sektörü, son on yılda üretimini iki katına çıkardı. Bununla beraber üretimin % 85’inden fazlası yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanıyor. Bu kapsamda Etiyopya, Sudan ve Kenya’daki büyük hidroelektrik projeleri bugün güç karışımına hakim. Halihazırda biyoenerji ise genellikle toplanmış yakacak odun, odun kömürü ve tarımsal atık şeklinde Afrika Boynuzu’nun enerji talebinin yaklaşık %80’ini karşılıyor. Bununla beraber bölge güneş, rüzgar ve jeotermal enerji için muazzam olanaklara sahip olsa da bu kaynakları yeterince kullanmıyor. Diğer yandan tarihsel olarak ithalata bağımlı olan bölgenin küçük ülkelerinin çoğu, Güney Sudan’daki Juba PV çiftliği gibi ilk büyük ölçekli güneş PV projelerini kuruyor.
Sonuç olarak rapor yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaşmasını hızlandırmanın yanı sıra bölgenin daha fazla enerji güvenliği ve erişiminin, binaların, yemek pişirme, soğutma ve cihazların verimliliğini artırmanın yanı sıra elektrikli iki ve üç tekerlekli araçların daha fazla uyarlanmasından da fayda sağlayacağını vurguluyor. Ayrıca IEA’ya göre bölgenin, evrensel enerji erişimini sağlamak ve ekonomik kalkınmayı desteklemek için gerekli dış yatırımı çekmek için yatırım ortamını iyileştirmesi ve bir dizi güvenilir proje oluşturması gerekiyor.