Özgür Kaan Alioğlu – ZeroBuild Forum’20 Genel Sekreteri

“Dünya üzerindeki “En İyi Uygulama”ları baz alarak kendimize bir yol haritası çizmemiz önemli”

ZeroBuild Forum (Uluslararası Sıfır Enerji Binalar Sanal Forumu), 23-27 Eylül 2020 tarihleri arasında çevrim içi ortamda gerçekleşecek. MC2 Haber’in de sektörel medya ortağı olduğu etkinlik yaklaşırken; ZeroBuild Forum’20 Genel Sekreteri Özgür Kaan Alioğlu, sorularımızı yanıtladı.

Zerobuild Forum’20 neleri kapsıyor? Forumu düzenleme amacınızı ve hedeflerinizi anlatır mısınız?

ZeroBuild Forum (Uluslararası Sıfır Enerji Binalar Sanal Forumu), Sıfır Enerji Binalar’a dönüşüm konusunda dünyanın dört bir yanından birçok lider ve yenilikçinin bir araya geldiği yılın en önemli Sıfır Enerji Bina etkinliğidir. 23-27 Eylül 2020 tarihleri arasında çevrimiçi ortamda (www.zerobuild.org) ve Türkçe/İngilizce – İngilizce/Türkçe simultane tercüme ile gerçekleştirecek olduğumuz ZeroBuild Forum, özel iletişim ağı fırsatları ve odaklanmış sunumları ile Sıfır Enerji Bina işinin nasıl geliştirileceği ve dönüşümün nasıl sağlanacağına ilişkin bilgileri içeren uçtan uca bir dijital konferanstır. 2020 yılında ilk defa düzenlenecektir.

Sadece binalarda kullanmak için her sene yaklaşık 15 milyar Dolar enerji ithal eden ülkemizin birçok sorununa, konutlarda ve hizmet binalarında (ofisler, alışveriş merkezleri, hastaneler, okullar, vs..) enerji verimliliği ile fosil yakıt kullanımının düşürülmesi ve aynı zamanda yenilenebilir enerji kaynaklarına odaklanılması ile büyük ölçüde katkı sağlanabilir. Bu nedenle, dünyada birçok başarılı örneği bulunan, Avrupa Birliği’nde 1 Ocak 2021’den itibaren tüm yeni binalarda zorunlu hâle getirilen ve birçok ülkenin de eylem planlarında yer alan Sıfır Enerji Binalara dönüşüm konusunu, ZeroBuild Forum’20 ‘de her açıdan ve dünyanın dört bir köşesinden konunun uzmanları ile ele alacağız. Sanal ortamda beş gün sürecek etkinlikte, herkes istediği yerden çevrim içi ve ücretsiz olarak oturumları takip edebilecek, sorularını konunun uzmanlarına iletebilecek. Dünya örneklerinin paylaşımı ile tüm paydaşlara bir yol haritası sunabilmenin ötesinde ülkemizin sahip olduğu mimarlık-mühendislik bilgisi ve üretim-sanayi kabiliyetleri ile Sıfır Enerji Binalar’a ulaşmanın aslında hiç de zor olmadığını tüm kamuoyumuza göstermeyi amaçlıyoruz.

AB, 2050’de düşük karbonlu ekonomiye geçişi öngörüyor. Bu bağlamda yeni binaların sıfır enerji ile tasarlanıp, inşa edilmesini hedefliyor. Bu konuda Türkiye’yi nasıl konumlandırırsınız? Ülkemizde “sıfır enerji binaları” hakkında yeterli bilinç oluştu mu?

Artan nüfus ve şehirleşme ile her geçen gün enerji ihtiyacı daha da artıyor. Tüketilen enerjinin en az yüzde 70’ini ithal eden ülkemizde bu enerjinin yüzde 30’undan fazlası ise binalarda kullanılıyor. Bu nedenle enerji tasarrufu için en hızlı hareketin binalar özelinde başlatılması gerekliliğine inanıyoruz. Bugünün tespitini yapacağımız, gelecek senaryolarını ele alacağımız ve dünyadan başarılı örneklerin detaylı paylaşılacağı ZeroBuild Forum, tüketilen enerjinin büyük bir kısmının doğaya zarar veren fosil yakıtlardan oluştuğuna, birey ve ülke ekonomisi, milli güvenlik ve çevre için binalarda enerji talebinin azaltılmasının ve yenilenebilir enerji kaynakları kullanımının önemine dikkat çekecek.

Avrupa Birliği’nde 1 Ocak 2021’den itibaren tüm yeni bina inşaatlarının “Sıfır Enerji” prensipleri ile inşa edilmesi zorunlu hâle getirildi. Dünya üzerindeki “En İyi Uygulama”ları baz alarak kendimize bir yol haritası çizmemiz önemli. Biz daha yolun çok başındayız ama önümüzde referans alabileceğimiz uygulamaların olması da en büyük avantajımız. İşte ZeroBuild Forum da dünya çapında bu uygulamaları Türkiye kamuoyunun huzuruna getirecek şekilde tam da bu ihtiyaca karşılık geliyor.

Sıfır enerjili binalar için ısıtma, soğutma, havalandırma sistemleri (HVAC), tasarım, yenilenebilir enerjiden faydalanılması gibi konularda Türkiye’de kurumlar arası koordinasyonu yeterli buluyor musunuz?

ZeroBuild Forum’20, kamu, özel sektör, akademisyenler, inşaat malzemesi üreticileri, sivil toplum kuruluşları, üniversite öğrencileri, mimarlar, mühendisler, konut sakinleri, çevre gönüllüleri gibi birçok farklı kitleyi bir araya getirecek. ‘Sıfır Enerji Binalar’ hakkında özel ağ oluşturma fırsatı da sunan ZeroBuild Forum’20, yapı malzemeleri, yenilenebilir enerji, yalıtım, havalandırma, ısıtma, soğutma, ev otomasyonu, aydınlatma, ev aletleri, mimarlık ve müşavirlik hizmetleri gibi tüm ilgili disiplinleri ve tedarikçileri buluşturacak. İnanıyorum ki, bu buluşma kurumlar arası koordinasyonda da etkili olacaktır.

Binalarda enerji talebinin azaltılmasının çevreye etkilerini değerlendirir misiniz?

Tamamen sıfır enerjili binalara geçmek küresel ölçekte pek çok pazarda ve bölgede giderek daha çok ivme kazanan ve her geçen gün daha ulaşılabilir olan bir hedeftir. AB ülkelerinde yapılan bir çalışma doğal gaz tüketiminin ortalama yüzde 36’sının ve elektrik tüketiminin yüzde 32’sinin binalardan kaynaklandığını göstermektedir. Dünya genelinde toplam enerji tüketiminin ise yüzde 40’ı binalardan kaynaklanmaktadır. Bu rakamlara baktığımızda ve toplam küresel enerji tüketimimizin hâlâ yaklaşık yüzde 80’inin fosil kaynaklardan geldiği düşünüldüğünde sıfır enerjili binaların iklim değişikliği sorununa da çok etkin bir çözüm olabileceği görülmektedir. Sıfır enerjili binalar hem ekonomik hem de çevre kapsamında birçok avantaja sahiptir.

Türkiye’de birçok belediye kısmen de olsa binalarında yenilenebilir enerji kullanımına yöneldi. Belediye binaların tamamen “sıfır enerji binaları” hâline getirilmesinde nasıl bir süreç izlenebilir? Bu tür çalışmalar, şehir ekonomisini zorlar mı?

Bilakis, bırakın zorlamayı şehir ekonomisine artı değer yaratır. Sıfır Enerji Bina kavramı aslında mimarlık ve mühendislikten, yani tasarımdan başlayan bir kavram. Eğer yatırımın en başında tasarımcılarımıza bu yetkiyi verebilsek o zaman rakamlar değişkenlik gösterebilir ama yaklaşık yüzde15-20 mertebelerinde maliyet artışı ile Sıfır Enerji Binalar’a ulaşılabilir. Yeni yapılan bir binanın ömrünün de ortalama 70 yıl olduğunu düşünürsek, 70 yıllık enerji tasarrufunun yanında bu maliyet artışının ihmal edilebilecek kadar az olduğunu söyleyebiliriz. Bununla birlikte inşaat malzemelerinin hemen hemen tamamı yerli üretim olduğu için ve toplam maliyetin de yaklaşık yüzde 50’sini işçilik giderleri oluşturduğu için, maliyet artışı gibi görülen bu yüzde 15’lik tutar aslında şehir ekonomisine enjekte edilen hem bugün ekonomiyi hareketlendirecek hem de orta vadede hemen geri dönüşü sağlanabilecek bir kaynak olarak düşünülmeli. Tasarruflarla şehir ekonomisine kaynak aktarmak gibi özetleyebiliriz aslında.

Bazı üniversitelerde yenilenebilir enerji ile ilgili bölümler mevcut. Sektör açısından bakıldığında hâlihazırda yetişmiş eleman gücünü yeterli buluyor musunuz?

Fazlasıyla yeterli buluyorum. Bugün ülkemizde Sıfır Enerji Binalar’a ulaşma ile ilgi her türlü mühendislik, mimarlık bilgisine ve üretim, sanayi altyapısına sahibiz. Gelişmiş ülkelerle kıyasladığımızda da bunu net olarak söyleyebiliriz. Sadece sektördeki mevcut yetişmiş insan gücü olarak değil, aynı zamanda yetişmekte olan gençler açısından da durum aynı şekilde. Burada kritik olan bu yetişmiş ve yetişmekte olan insan gücünün koordine edilerek doğru alanlara yönlendirilmesi.